EDTA có thể loại bỏ những kim loại nặng nào?

Kim loại nặng là gì? Kim loại nặng từ đâu mà có? 

Kim loại nặng là các nguyên tố kim loại có khối lượng riêng lớn, thường từ 5 g/cm³ trở lên. Những kim loại này thường có độc tính cao đối với con người, động vật và môi trường khi chúng tồn tại ở nồng độ vượt ngưỡng cho phép.

Kim loại nặng có thể xuất hiện từ cả nguồn tự nhiên (khoáng sản, đất đá,…) và nguồn nhân tạo (công nghiệp, sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu,…)

Kim loại nặng là một trong những chất gây hại ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm cá. Chúng có thể tích tụ trong cơ thể tôm, ảnh hưởng đến sự phát triển và chất lượng của sản phẩm, đồng thời gây ra những rủi ro về sức khỏe cho người tiêu dùng. Bài viết này sẽ đi sâu các kim loại nặng có trong nước ao nuôi tôm, cách xử lý hiệu quả.

Các loại kim loại nặng phổ biến trong nước

Các loại kim loại nặng phổ biến

Trong môi trường nước, đặc biệt là nước ao nuôi tôm, một số loại kim loại nặng xuất hiện thường xuyên và có thể gây ra những tác động đáng kể. 

Thủy ngân (Hg)

Thủy ngân là kim loại nặng độc hại, kim loại duy nhất có xuất xứ từ thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm, nước thải công nghiệp.

Trong ao tôm, thủy ngân xâm nhập từ nước thải, thuốc trừ sâu, hoặc không khí. Nồng độ trên 160 µg/l giảm khả năng hô hấp, khiến tôm ngừng bơi sau 10 giờ.

Nó cũng ảnh hưởng đến phát triển tôm và có nguy cơ gây hại cho người tiêu dùng qua chuỗi thức ăn.

Cadmium (Cd)

Cadmium xâm nhập vào ao qua phân bón, thuốc trừ sâu và nước thải.

Tôm hấp thụ cadmium qua bộ phận gan tụy, vỏ tôm, mang và các bộ phận khác, với nồng độ thấp không ảnh hưởng lớn sinh sản, sinh trưởng và lột vỏ của tôm, nhưng cao thì có tác động tiêu cực.

Nên giữ nồng độ cadmium dưới 9,3 mg/l để an toàn cho tôm.

Chì (Pb)

Chì thường xuất hiện trong ao do ô nhiễm không khí, vật liệu xây dựng hay nước thải.

Nồng độ cao làm tôm đen mang, căng thẳng, bỏ ăn, không thở được, ảnh hưởng đến sự phát triển và chất lượng sản phẩm.

Khu vực nuôi tôm cần giữ chì dưới 11,35 g/cm³ để an toàn.

Crom (Cr)

Crom xuất hiện qua khoáng hóa tự nhiên hoặc ô nhiễm. 

Nồng độ cao làm giảm hoạt động tế bào, gây hậu quả lâu dài cho quần thể tôm.

Đồng (Cu)

Đồng gây độc cho sinh vật thủy sinh, xuất hiện từ phân bón, thuốc trừ sâu, hoặc thức ăn tôm.

Nồng độ 0,1 mg/l ảnh hưởng đến 80% quang hợp tảo, làm mất cân bằng hệ sinh thái.

Khi nồng độ này cao, màu sắc tôm thay đổi.

Một số kim loại nặng góp phần gây nên tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng khác như: Asen (As), Kẽm (Zn), Niken (Ni), Thallium (Tl), Sắt (Fe), Mangan (Mn),…

Kim loại nặng trong nước

Các dấu hiệu nhận biết nước bị nhiễm kim loại nặng

Việc phát hiện sớm dấu hiệu nước ao bị nhiễm kim loại nặng là rất quan trọng để thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời, bảo vệ sức khỏe của tôm nuôi và đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất là sự thay đổi màu sắc của nước ao. Nước nhiễm kim loại nặng thường xuất hiện với màu đục, xanh đậm bất thường hoặc màu nâu đỏ. Hiện tượng này xảy ra do sự tương tác giữa kim loại nặng và các hợp chất hữu cơ trong nước, dẫn đến việc hình thành các phức hợp màu sắc.

Ngoài ra, mùi của nước ao cũng là một chỉ số quan trọng. Nước bị ô nhiễm kim loại nặng thường phát ra mùi tanh nồng, mùi kim loại hoặc mùi của trứng thối.

Tôm trong ao có nước nhiễm kim loại nặng thường biểu hiện bỏ ăn, bơi lội yếu ớt, nổi đầu, tụ tập gần bờ hoặc kéo đàn. Trường hợp nặng hơn có thể quan sát thấy hiện tượng tôm chết hàng loạt.

Các phương pháp kiểm tra kim loại nặng trong nước

Để xác định chính xác mức độ ô nhiễm kim loại nặng trong nước ao nuôi tôm nên kiểm tra nồng độ kim loại nặng trong nước. Việc này nhằm đánh giá tình trạng ô nhiễm nước và đưa ra hướng xử lý kịp thời.

Phương pháp phổ hấp thụ nguyên tử (AAS) là một trong những kỹ thuật phổ biến và hiệu quả nhất để xác định nồng độ kim loại nặng trong nước. Phương pháp này dựa trên nguyên lý hấp thụ ánh sáng của các nguyên tử kim loại ở trạng thái cơ bản. Nó có thể phát hiện và đo lường chính xác nồng độ của nhiều loại kim loại nặng khác nhau, từ vài phần tỷ đến phần trăm.

Bên cạnh đó, phương pháp phổ phát xạ plasma ghép cặp cảm ứng (ICP-OES) cũng được sử dụng rộng rãi. Đây là phương pháp có thể phân tích đồng thời nhiều nguyên tố kim loại, với độ nhạy cao và thời gian phân tích nhanh.

Đối với các hộ nuôi tôm nhỏ lẻ, việc sử dụng các bộ kit kiểm tra nhanh cũng là một lựa chọn khả thi. Mặc dù không chính xác bằng các phương pháp phân tích trong phòng thí nghiệm, nhưng các bộ kit này có thể cung cấp một ước tính nhanh về mức độ ô nhiễm kim loại nặng, giúp người nuôi có thể đưa ra các biện pháp xử lý kịp thời.

Cách khử kim loại nặng trong nước

Để xử lý tôm bị ô nhiễm kim loại nặng trong môi trường nước, có thể sử dụng hóa chất. Trong các ao nuôi tôm, kim loại nặng thường xuất hiện tại những khu vực gần các nhà máy công nghiệp và khu dân cư khai thác nước giếng.

Với đất có chứa phèn, thường sẽ có lượng sắt (Fe) cao trong nước (trên 1 mg/l). Do đó, người nuôi nên bổ sung CaO để hấp thụ hoàn toàn sắt trước khi thả giống tôm. Nếu ao tôm có nồng độ kim loại nặng cao, việc sử dụng EDTA với liều lượng từ 1 kg  – 1,5 kg cho mỗi 1.000 m³ nước là cần thiết. Hơn nữa, người nuôi cũng có thể áp dụng EDTA trong quy trình nuôi cá tôm.

Để giảm mức độ kim loại nặng trong nước ao, có thể bổ sung thực phẩm giàu axit lipoic như đậu, men bia, rau xanh và cám gạo vào khẩu phần ăn của tôm. Việc này sẽ giúp hạn chế sự tích tụ kim loại nặng trong mang và cơ của tôm, đồng thời cải thiện quá trình trao đổi chất của arsenic.

Ngoài ra, cần sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý lượng bã hữu cơ lắng đọng dưới đáy ao trong quá trình nuôi.

Sau khi phát hiện ô nhiễm kim loại nặng trong nước ao tôm, cần áp dụng biện pháp khử để cải thiện chất lượng nước và bảo đảm tôm khỏe mạnh.

Các hấp phụ tự nhiên như zeolite, than hoạt tính và bentonite giúp loại bỏ kim loại nặng an toàn cho tôm và môi trường.

Lọc sinh học với vi sinh vật có khả năng chuyển hóa kim loại nặng cũng được sử dụng để xử lý tự nhiên.

Tìm mua EDTA chất lượng với giá hợp lý TẠI ĐÂY

Để bảo vệ chất lượng nước trong ngành nuôi tôm, việc ngăn chặn ô nhiễm kim loại nặng và phèn trở nên ngày càng quan trọng.

Ngọc Gia Phát tự hào là đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực nhập khẩu và phân phối các sản phẩm phục vụ ngành thủy sản, chăn nuôi thú y và nông nghiệp.